Ekonomize pou yon pi Bèl Avni: Istwa Fasemie

Fasemie Geffrard yon manman ki gen senk pitit kap viv nan komin Dezam, yon zòn riral nan peyi d’Ayiti, li te anvi bay pitit li yo yon lavi miyò epi li te espere jwenn lajan anplis lè li agrandi ti biznis li, vann legim lap mennen an. Li pat jis anvi jwenn sèlman opòtinite, men li te enkyete l sou ekonomi li nan ka ta gen yon ijans. Tankou anpil fanm ayisyèn, Fasemie te pè pou maladi yon timoun, antèman yon paran, oswa pou yon katastwòf natirèl ta ale ak ekonomi l yo e fòse l prete lajan ak gwo pousantaj enterè. Si sa ta rive, menm yon ti dèt ka byen vit monte, fòse li chwazi ant ranbouse li, epi mete manje sou tab la oswa peye frè lekòl pitit li yo. Men, ki jan Fasemie ta ka jwenn lajan pou demare biznis li nan lokalite Dezam, yon ti vil ki pa gen anpil opòtinite pou jenere revni?

Erezman, Fasemie tande pale nan kominote a de Platfòm Inite Òganizasyon Dezam (PLAIOD) ki benefisye sibvansyon IAF, te ede fanm menm jan ak li pou mete kanpe epi kenbe gwoup epay ak kredi ak siksè. Gwoup sa yo ki gen 10 pou rive 25 moun, pèmèt fanm yo mete lajan yo ansanm epi gonfle fòs yo, jenere pwòp ekonomi yo pou envesti pou fè biznis yo grandi. Prensipal komès medam yo fè, se vann rad, manje, ak atik pou kay, elatriye. Medam sa yo kise madan sara, devlope ladrès ak konesans nan kontablite ak lidèchip.

Nan lane 2016, Fasemie te rejwenn Fanm Demele, yon gwoup epay ak kredi, PLAIOD te sipòte. Li te kòmanse ekonomize e reyini chak semèn ak lòt fanm nan zòn li an pou bay kredi a jarèt. Li renmen aktivite sa anpil, paske se yo menm ki mete pwòp règleman yo nan Fanm Demele, yo deside ansanm ki manm k ap resevwa yon prè chak mwa e ki kantite enterè yap peye.

Depi li te vin fè pati Fanm Demele, Fasemie te kapab sipòte fanmi li yo pi byen, paske li pat peye anpil enterè sou lajan li prete, epi li te gen mwens presyon sou kijan lap ranbouse lajan an. Lè youn nan pitit li yo te vin malad, pa egzanp, li pat oblije vann yon kabrit fanmi an pou peye swen medikal. Olye de sa, li te konte sou ekonomi li e li te kapab gade kabrit li kòm yon sous resèv ekonomik ak revni. Zanmitay ak lòt fanm yo te ede Fasemie rete motive tou, pou kontinye travay di, pou reyalize rèv li yo.

Fasemie swete Fanm Demele kontinye ap grandi pou avni lòt fanm yo kontinye chanje amelyore Avèk sipò IAF, PLAIOD ap travay pou fè espwa boujounen chak jou epi rèv fanm yo tounen reyalite. Depi donasyon an te koumanse,PLAIOD te ogmante kantite gwoup epay ak kredi nan Dezam soti nan 35 gwoup pou rive an 60 ak yon envestisman total ki rive prèske $ 84,000 ameriken, kontribisyon pa manm depase 60%. Plis pase 500 moun te benefisye fon sa yo, 71% ladan yo se fanm, epi PLAIOD planifye pou kontinye agrandi pwogram lan pou rive jwenn plis moun.

Depi kèk lane modèl la gaye pi lwen pase PLAIOD. Wiggens Petiton, kise Kwòdonatè Pwojè PLAIOD la te di “Manm yo ap kòmanse wè ekonomi ak prè an gwoup kòm yon zouti pou chanje kondisyon sosyal ak ekonomik yo.” “Sa a te pouse lòt manm kominote yo mete kanpe pwòp gwoup epay ak kredi yo tou.”.

PLAIOD pa pran pou aki sa li reyalize jiska jodi a, ni kanpe kwaze bral sou sa li deja reyalize. Pou kontinye amelyore travay la, li te reyalize yon evalyasyon pwogram kredi li ak yon konsiltan ki sote deyò. Rezilta etid la pèmèt lidè PLAIOD yo idantifye fòs ak feblès pwogram lan, reyòganize gwoup epay ak kredi yo pou sipèvizyon pi efikas, mezire enpak li, epi defini nouvo direksyon pou asire dirabilite li yo. PLAIOD ap mete ranfòse tèt li—ak kominote a—pou gen plis siksè dirab nan kominote a.